Astroloji: Bilim mi, İnanç mı?

Gün geçmiyor ki sosyal medyada bugün burcunuzda şunlar olacak, merkür retrosu duygu durumunuzu etkileyebilir, terazi burçları bu ay finansal krizler yaşayabilirsiniz, koç burcunda gerçekleşecek yeni ayda fırsatlar kapınızı çalabilir minvalinde yazılar görmeyelim. Birçok insan sosyal medyadan artık da pek de popüler olmayan yazılı kaynaklardan astroloji konulu haberleri ve her gün aramıza bir yenisinin katıldığı astrolog yorumlarını okuyor. Bunun bilimsel bir gerçek olduğunu düşünen de var tamamen deli saçması olduğunu düşünen de. Peki astroloji gerçekten bir bilim mi ve belirli bilimsel yöntemlerle mi çalışıyor?

Bu hususta aklınıza gelen ilk soru şu olabilir: Astroloji nedir ve ne zaman ortaya çıkmıştır? Herkesin bildiği hâliyle astroloji gök cisimlerinin hareketlerinin ve konumlarının insan karakterlerini ve kaderini hatta Dünya’da yaşanan olayları etkileyebileceğini savunan bir alandır. MÖ 3000 yılı dolaylarında Mezopotamya'da ortaya çıkmıştır. O dönemde gök cisimlerini gözlemlemek için rasathaneler kurmaya başlayan insanlar, gök cisimlerinin belli konumlarda bulunduklarını ve bunun insanın davranışlarını etkileyebileceğini düşünmüşlerdir. Babil, Mısır ve Yunan medeniyetlerinin katkılarıyla astrolojik uygulamalar zamanla genişlemiş ancak Rönesans döneminden sonra bilimsel faaliyetlerin de artmasıyla güvenilirliğini kaybedip sahte bilim (pseudoscience) olarak anılmaya başlanmıştır.

Gök cisimlerini gözlemleyerek belli sonuçlar çıkarmaya çalışan astroloj, astronomi biliminin gelişmesine ön ayak olsa da gerçekliğini yitirmiş bir inanıştır. Öne sürdüğü şeyleri bilimsel yöntemden yararlanarak bulmaz. Bilimsel yöntemin basamaklarını hepimizin lise yıllarından da hatırlayacağı gözlem, hipotez,  kontrollü deney, analiz ve sonuç diye bildiğimiz bir dizi adım oluşturur ancak astrolojinin öne sürdüğü iddialar bu adımlarla elde edilmez. Gök cisimlerinin insan davranışlarını ve Dünya’daki olayları etkilediği düşüncesi kontrollü deneyler altında tekrarlı bir şekilde gözlemlenmemiştir ve sistematik yaklaşımdan yoksundur. Astrolojik yorumlar nesnel olmaması sebebiyle de bilimsel araştırmanın doğasına aykırıdır. Bu konuda fikir ileri süren kişiler arasındaki farklılıklar tutarsız sonuçlara sebebiyet verebilir. İşte bunun gibi sebeplerden dolayı astroloji bir bilim olarak kabul edilmez ve bilimsel yaklaşımdan tamamen uzaktır.

Astroloji hakkında birkaç hap bilgi:

• Astroloji, mevsim geçişlerini ve tarımsal faaliyetlerin yapıldığı zamanların takip edilmesinde yardımcı olan takvimlerin gelişmesine katkıda bulunmuştur.

• Tarih boyunca birçok önemli şahsiyet astrolojiye ilgi göstermiştir. Örneğin, eski Amerika Birleşik Devletleri başkanı Theodore Roosevelt ve Ronald Reagan gibi siyasetçiler önemli bir karar almadan önce astrologlara danışmıştır. 

• Birçok bilim insanı, astrolojinin doğruluğunun test edilemeyeceğini ve çoğu zaman tamamen rastlantısal olduğuna inanır. Yapılan bazı testler, astrolojinin burçlar ile kişilik veya gelecekle ilgili tahminler arasında bir bağ kurmada başarısız olmuştur. Bununla birlikte, bazı araştırmalar, astrolojinin sosyal bağlamda rahatlatıcı veya yönlendirici bir işlevi olabileceğini öne sürmüştür.