Hayattaki Anlam Arayışı: Doğu'daki Anlamıyla Ikigai

Sabah uyandığınızda sizi yatağınızdan kaldırma gücüne sahip olan nedir? Bu cümleyi belki de birçok TEDx videosunda veya başka birçok blog yazısında görmüş olabilirsiniz. Ancak aradan geçen her yıl, bu sorunun daha da önem kazamasını sağlıyor. 

Ikigai nedir diye sorulduğunda bu soruya cevap arayabilmemizi sağlayacak bir Japon düşüncesidir diyebiliriz. Çeşitli kaynaklardan Ikigai hakkında bilgiler edinmek mümkün. Ancak Japonya’daki orijinal anlam ile Batılı kaynaklardaki yorumlanışlar arasında farklar var.

ABD’li ve Avrupalı yazarlar Ikigai anlayışını 4 kategoriden oluşan bir venn şeması olarak tanımlıyor. İsimlerini hızlıca hatırlatacak olursak onları iyi yapabildiğimiz, sevdiğimiz, maddi fayda sağlayacak ve dünyanın ihtiyaç duyduğu aktiviteler/başlıklar olarak sayabiliriz. Bu formattaki temel çıktı, bu 4 temel kategorinin kesişimini bulabilmek. Ancak buradaki sonuç genel olarak iş hayatımıza hitap ediyor.

Japonya’da ise Ikigai yaşamı değerli kılıp ona derin bir amaç ve tatmin duygusu veren her şey olarak tanımlanıyor. Bu da bu kavramın sadece kariyerimizle ilgili olmadığını göstermekte. Doğu’daki anlayış küçük ve mutlu anlarda derin anlamlar bulabilmeyi ve onları fark edip takdir edebilmeyi öğütlüyor. Bu düşünceye göre farkındalık ve minnettarlık hissetmek hayatı anlamlı hale getiren ana unsurlar. Nörobilimci Ken Mogi’nin buna yardımcı olabilecek 5 önerisi var. 

Nörobilim Araştırmacısı Ken Mogi’nin 5 İlkesi:

• Küçük adımlarla başlamak

• Kendini serbest bırakıp olduğu gibi yaşamak

• Uyum içinde ve sürdürülebilir bir şekilde yaşamak

• Küçük şeylerde mutluluk bulmak

• Şimdiye odaklanmak ve anı yaşamak

Kaynak: The Ikigai Tribe, 2020.

Ken Mogi’nin verdiği 5 öneri ile küçük neşeleri ve mutlulukları keşfettiğimizi varsayalım. Peki ama bu keşifler bizim kimliğimizde hangi noktalara dokunuyor ve tatmin olmuş hissetmemizi sağlıyor? Buna da Psikiyatrist Mieko Kamiya'nın vermiş olduğu cevaplar var. 

 Psikiyatrist Mieko Kamiya'nın 7 İhtiyaçlar Listesi:

• Yaşam doyumuna duyulan ihtiyaç

• Değişim ve büyüme ihtiyacı

• Parlak bir geleceğe ihtiyaç

• Rezonans ihtiyacı

• Özgürlük ihtiyacı

• Kendini gerçekleştirme ihtiyacı

• Anlam ve değere duyulan ihtiyaç

Kaynak: The Ikigai Tribe, 2020.

Kariyerlerimiz ikigai'mizle bağlantılı olabilir. Bence böyle olmasında büyük yararlar da var. Ancak hayattaki zevk ve tatmin duygusunu sağlayan küçük meseleler de kariyer odaklı ikigai’miz kadar bize aynı ölçüde katkıda bulunur. Hayatı anlamlı kılan küçük neşeleri fark etmek ve arttırmak gerekiyor. Bunların hepsinin bizlere hayat amacı verecek sırlar olmasına da gerek yok. 

Ikigai Felsefesi hakkında ilgi çekici birkaç hap bilgi:

• Ikigai anlayışının tarihte ilk kez MS 794-1185 arasında hüküm süren Japon Hanedanı Heian Dönemi’nde ortaya çıktığı düşünülüyor.

• Ikigai’nin ortaya çıktığı yer olan Japonya’nın Okinawa Adası dünyadaki en uzun ömürlü insanların yaşadığı yerlerden biridir. (Adada aynı zamanda II. Dünya Savaşı’ndan itibaren bir Amerika Birleşik Devletleri üssü bulunuyor)

• İkigai kavramı Psikiyatrist Mieko Kamiya tarafından 1966 yılında yayınlanan Ikigai-ni Tsuite (生きがいについて - Hayatın Anlamı Üzerine) adlı kitapla popülerleştirmiştir. Ancak bu popülaritenin Batı’ya geçisi ise Girişimci Marc Winn tarafından venn diyagramı formatına dönüştürülerek sunulması ile oldu.

Kaynakça:

Kemp, N. (2020, May 16). The Ikigai Framework. The Ikigai Tribe. https://ikigaitribe.com/ikigai-framework/